به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه شهروند، این پدیده، یعنی آرایشگرهایی که در منزل یا مغازه های غیرمجاز انواع خدمات زیبایی را با قیمتی به مراتب پایین تر از بازار ارائه می دهند، باعث شده تا به همان نسبت که آمار مشتریان آنها روز به روز بیشترمی شود، به همان شکل هم، آمار پرونده های تخلفات آنها و تعداد شاکیانشان نیزروندی تصاعدی را به خود بگیرند.

چند روز قبل بود که روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید صدوقی یزد اعلام کرد که ۲ زن به دلیل دخالت در امور غیرمجاز پزشکی از طریق تاسیس کلینیک زیبایی، محکوم به منع هرگونه اشتغال در حرفه آرایشگری یا زیبایی شده اند .خبری که تنها یکی از صدها پرونده شکایتی است که از آرایشگران غیر مجاز به خاطر انجام اقدامات پزشکی که سلامت مشتریان شان را به خطر انداخته، می باشد. سود ناشی از فعالیت این آرایشگرها به حدی بالاست که باعث شده تا آمار آرایشگران بدون مجوز نیز چندین برابر آرایشگاه های مجازباشد. در واقع فعالیت گسترده این حجم از آرایشگر غیرمجاز، آرایشگاه‌های زنانه را به یک مولتی‌بیزینس یا فعالیت‌های اقتصادی چندگانه تبدیل کرده است.

ضمن آنکه حالا آن‌ها علاوه بر خدمات زیبایی و گریم به امور دیگری هم می‌پردازند از جمله به فعالیت‌های تخصصی پزشکان پوست و مو نیز سرک می‌کشند! اقداماتی مانند بلفاروپلاستی، لیفت ابرو، تزریق بوتاکس و تزریق ژل و...دارد. در حال حاضر انجام جراحی های زیبایی نسبت به گذشته آسان تر شده و برخی از آن ها به صورت سرپایی نیز صورت می‌گیرند.

این عوامل سبب شده تا برخی افراد مانند آرایشگران و افراد دارای سالن های زیبایی، این عمل ها را بیش از حد آسان گرفته و در نتیجه باعث بروز مشکلات و عوارض جدی در مراجعین خود شوند. عوارضی که گاهی اوقات نه تنها اصلاح آن ها بسیار مشکل است، بلکه ممکن است به قیمت از دست رفتن جان انسان ها بینجامد. هزینه های این عمل ها نیز سبب شده که مورد استقبال افراد غیر متخصص و غیرحرفه‌ای قرار گیرد.

نکته مهمی که باید به آن اشاره کرد این است که بخشی از بروز این موارد بر عهده مراجعان این مراکز نیز می‌باشد. اعتماد و مراجعه به مراکز زیبایی که با تبلیغات فریبنده در صفحات مجازی اقدام به جلب افراد می‌نمایند، عدم انجام تحقیقات کافی درباره شخص یا مرکز و همچنین عدم آگاهی از محیط ها و اتاق های عمل که با استانداردهای وزارت بهداشت مغایرت دارند بخشی از این موارد هستند.

عوارض انجام عمل های زیبایی توسط افراد غیرمتخصص

یک پزشک زیبایی که نمی خواهد نامی از وی برده شود، در مورد عوارض عمل های زیبایی در آرایشگا ه ها می گوید: این اقدامات در آرایشگاه ها می تواند تبعات بسیاری را برای مراجعان آن به همراه داشته باشد. قطع عصب های صورت، نکروز (از بین رفتن بافت) وسیع بافت و ایجاد ناهنجاری هایی که شاید نیاز به چندین عمل ترمیمی داشته باشد تنها برخی از عواقب این گونه سهل انگاری ها می‌باشد.

وی ادامه می دهد: همچنین تزریق ژل در لب توسط فرد غیر متخصص می‌تواند به نکروز کامل این عضو ختم شود. همچنین، تزریق بوتاکس اگر توسط متخصص انجام نشود، می‌تواند عوارض زیادی به همراه داشته باشد که گاهی اوقات جبران آن توسط مجرب ترین متخصصان زیبایی نیز، امکان پذیر نخواهد بود.

درددلهای شهروندان

سارا که به تازگی برای ترمیم ناخن خود به یکی از آرایشگرهای غیرمجاز در منطقه چیتگر رفته است می گوید: ترمیم هر ناخن در سالن های معروف منطقه ما حدود ٢٠٠ هزار تومان هزینه بر می دارد. اما اینجا فقط با ٨٠ هزار تومان همان کار را می کنند. همین کاهش قیمت ها در مورد سایر خدمات هم وجود دارد. مثلا رنگ مو بطور متوسط در یک آرایشگاه قدیمی حدود ٥/١ میلیون تومان آب می خورد که این رقم بسته به نوع مواد و حجم مو ممکن است تا ٣ میلیون هم برسد. اما اینجا با ٧٠٠- ٨٠٠ هزار تومان سروته ماجرا هم می آید.

وی ادامه می دهد: قیمت ها واقعا نجومی است و هیچ نظارتی هم روی آنها صورت نمی گیرد. مثلا از وسط شهر به بالا «مش» کردن مو، ٢٠ میلیون تا ٦٠ میلیون است که واقعا برای هر کسی امکان پرداخت آن وجود ندارد.همراهش که زنی ٤٦ ساله است و خودش را مرجان معرفی میکند، نظرش کاملا با سارا متفاوت است: من خودم به شخصه اصلا بعد از بلایی که چند سال قبل سرم آمد، به مراکز غیرمجاز نمی روم. ٤-٥ سال قبل، به همراه یکی از اقوام رفتیم به یکی از همین آرایشگاههای ارزان قیمت.

آنجا تزریق ژل برای لب هایم انجام دادم. ولی نمی دانم موادشان بی کیفیت بود یا طرف کارش را بلد نبود که وضعیت لب و صورت ما به حدی باد کرد که اصلا نمی توانستم از خانه خارج شوم. در نهایت هم مجبور شدم برای درمان آن جدود ٣٠ میلیون تومان هزینه کنم. برای همین پشت دستم را داغ کردم که دیگر برای انجام کارهای زیبایی به این مراکز نروم.

آرایشگری در منزل

با این حال ماجرای آرایشگرها به همین جا ختم نمی شود. قصه آرایشگرهایی که به منازل مشتری های خود می روند نیز در نوع خود شنیدنی است. شهلا یکی از کسانی است که از این خدمات استفاده کرده است و در این زمینه به «شهروند» می گوید: معمولا باید چند نفر باشید تا آرایشگر برایتان بفرستند. چون باید برای آنها بصرفد. تازه وقتی به منزل می آیند باید پول اسنپ و پذیرایی آنها را نیز بدهید. ضمن اینکه هزینه تمام شده خدماتی که ارائه می دهند هم معمولا ٢ تا ٣ برابر معمول است!

اما بسته به اینکه، این آرایشگاه های غیرمجاز کجا و در کدام منطقه باشند، قیمت آنها به شدت تفاوت دارد. به عنوان مثال ریحانه که ساکن فردیس کرج است در این رابطه می گوید: قیمت آرایشگاه های آنجا اصلا با تهران قابل مقایسه نیست. مثلا مراقبت های پوستی و اینکه مشاوره داشته باشد از ٧٠٠ هزار تومان تا ٤ میلیون و ٧٠٠ هزار تومان تمام می شود که همین کارها در مناطق متوسط تهران بین ٥/١ تا ٦-٧ میلیون تومان برای مشتری تمام می شود.

روانشناسی یک پدیده

ناصر قاسم زاده، روانشناس اما معتقد است که بخش اعظمی از این چالش به گره های فرهنگی جامعه ما بر می گردد. وی در این زمینه می گوید: در جامعه‌ای که بسیاری از زنان و مردانش با شدت و علاقه وافر به زیبایی و برطرف کردن مشکلات زیبایی شناختی خود اهمیت می دهند و زیبایی بدن، ملاک بود و باش و شخصیت و هویت‌شان زیبایی ظاهری شده است.

به بیانی بخشی از مردم ما می خواهند مشکلات روحی و روانی خود را با اینگونه اقدامات برطرف کنند. روشن است که نتیجه‌اش نیز می‌شود تبدیل مطب‌های پزشکی به آرایشگری و پول به جیب زدن! وی افزود: اصولا تجاری و کالایی شدن امر پزشکی یکی از مشکلات و معضلات حوزه بهداشت و درمان در کشور ما است به‌گونه‌ای که حالا و در چند سال گذشته درحوزه پزشکی و در قالب آرایشگری نمایان شده و پول و ثروت فراوانی را برای آنها به ارمغان آورده است.

نامه تاکید وزارت بهداشت

سال گذشته بود که سعید کریمی معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی طی نامه ای خطاب به دکتر حسین فرشیدی، معاون درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نسبت به رشد قارچ گونه آرایشگاه های زنانه غیرمجازی که خدمات درمانی ارایه می دهند، هشدار داد و خواستار برخورد با آنها شد.

وی همچنین در تابستان امسال از افزایش ۱۰۰ برابری جریمه مداخلات در حوزه پزشکی و زیبایی خبر داد و گفت: سال گذشته بیش از ۵ هزار مرکز غیرمجاز را پلمب کردیم.سعید کریمی افزود: در تیرماه امسال هیات دولت مصوب کرد که جرائم مداخلات افراد غیرمجاز و غیرپزشک در امور پزشکی به روز شود که برای بار اول ۵۸۰ میلیون تومان و در صورت تکرار، یک میلیارد و ۱۶۰ میلیون تومان تعیین شد.

مراحل شکایت از آرایشگر بابت تداخل در امور پزشکی

اما برای شکایت از آرایشگران متخلف چه باید کرد؟ سوالی که مهدی تقوی راد، وکیل دادگستری و حقوقدان در پاسخ به آن به «شهروند» گفت: در صورت مشاهده تخلف توسط مراجعین یا دیده شدن هرگونه دخالت در امور پزشکی توسط بازرسان صنف ارایشگران، می‌توان پرونده این مرکز را به دادگاه حل اختلاف یا دادگاه ویژه جرایم پزشکی ارائه داد.

وی ادامه داد: در گام بعد، تنظیم یک دادخواست در رابطه با دخالت در امور پزشکی در آرایشگاه ها ضروری است. البته برای این امر، در اولین اقدام باید مدارکی در راستای اثبات فعل جرم آماده کرده و سپس شکایت خود را ثبت کنید. به عنوان مثال اگر یک سالن آرایشی، اقدام به انجام فعالیت‌های پزشکی زیبایی مانند تزریق فیلر، پاکسازی پوست با دستگاه و انجام انواع تتو کند؛ شما باید مدرکی دال بر این مساله داشته باشید. در این صورت با ارائه مدارک به دادسرای عمومی یا اتحادیه پزشکانی که آرایشگر می شوند!

با چه جریمه ای؟

رضا لاری پور، سخنگوی سازمان نظام پزشکی اما گفت: اصولا معاونت درمان علوم پزشکی باید پیگیر تخلفات پزشکانی باشد که با آرایشگران همکاری کرده و اعمال پزشکی زیبایی انجام می دهند.وی البته تصریح کرد: گروه های نظارتی ما نیز به مطب ها می روند و عملکرد آنها را بررسی می کنند و در صورتی که در این حوزه ورود غیرقانونی پیدا کرده باشند حتما با آنها برخورد خواهد شد.

لاری پور هرگونه استفاده آرایشگران یا عقد قرارداد با پزشکان زیبایی برای انجام خدمات زیبایی در آرایشگاه ها و یا مطب های پزشکی را غیرقانونی خوانده و گفت: شهروندان نیز می توانند در صورت بروز هرگونه تخلفی در این زمینه، موضوع را به معاونت درمان علوم پزشکی گزارش دهند تا پیگیری شود. آنها نیز موضوع را پیگیری کرده و در چارچوب قوانینی که خودشان دارند با پزشکان متخلف برخورد می کنند.

وی همچنین در مورد آرایشگرانی که در سالن های خود اقدام به انجام امور زیبایی می کنند نیز گفت: اینگونه اقدامات مصداق مداخله گری های غیرقانونی است و در صورت مشاهده چنین تخلفاتی، علاوه برمعاونت درمان بخش های قضایی نیز به ماجرا ورود پیدا کرده و متخلفان را جریمه یا سالن آنها را پلمب می کنند. ولی در هر صورت بهتر است بانوان، از مراجعه به سالن های آرایش برای اقدامات زیبایی خوددداری کنند و در صورتی که می خواهند پیش پزشک زیبایی هم بروند ابتدا از طریق سایت نظام پزشکی نام آنها را جستجو کنند تا مطمئن شوند که وی، متخصص زیبایی است.

لزوم اصلاح قوانین

محمد رئیس زاده، رئیس سازمان نظام پزشکی نیز در این خصصوص به «شهروند» گفت: وقتی وضعیت معیشتی بسیاری از پزشکان در حد قابل قبولی نیست، طبیعی است که ممکن است برخی از آنها به سمت روش های درآمدزای دیگری بیافتاند مانند اینکه وارد عرصه زیبایی شوند یا با آرایشگاه ها همکاری کنند! در واقع اگر سیاست های دولت به گونه ای باشد که بازار رونق کافی برای پزشکان تامین شود، مسلما بسیاری از این چالش ها رفع خواهد شد. راهکارهایی مانند اجرایی شدن شکل گیری شبکه پزشک خانواده و فعال کردن آن.

وی ادامه می دهد: از سویی قانون بازدارنده نیست. یعنی وقتی جریمه آرایشگرانی که به صورت غیرمجاز فعالیت های زیبایی انجام می دهند، فقط چیزی بین ٥ تا ١٠ میلیون تومان است، معلوم است که فرد ترسی از قانون نداشته باشد. چون با یکی دو مشتری خود این جریمه را در می آورد! در واقع باید کاری کرد که اقدام غیرقانونی در این حوزه، به صرفه نباشد. کمااینکه در دوره های قبل، اینگونه تخلفات شامل زندان هم می شد.
رئیس زاده در نهایت به عنوان راهکار گفت: پس ابتدا باید مجلس به ماجرا ورود پیدا کند و قوانین بازدارنده در این حوزه را اصلاح کند و دوم اینکه مسیر کسب و کار پزشکان اصلاح و پررونق شود.

راهکارهایی برای دور زدن قانون

بعد از آنکه تعدادی از آرایشگاه ها به خاطر نداشتن مجوز انجام خدمات غیرتخصصی زیبایی پلمب و جریمه شدند، به فکر ترفندهای جدیدی برای دور زدن قانون افتادند. به عنوان مثال تعدادی از آنها با پزشکان دارای مجوز زیبایی تازه فارغ التحصیل شده یا پزشکانی که در آمد چندانی ندارند قرار داد می بندند تا با استفاده از مجوز آنها در آرایشگاه های خود کارهای مرتبط با زیبایی را انجام دهند. یا گروهی دیگر با یکسری از مطب ها و کلینیک های اطراف خود قرار داد می بندند که برایشان مشتری بفرستند و درصد بگیرند. بدین ترتیب کسی نمی تواند قانونا مانع فعالیت آنها شود.

با این حال آنچه مسلم است مسئول مستقیم پیگیری برخورد با آرایشگاه های غیرمجاز اتحادیه آنها است. گرچه به نظر می رسد خود اتحادیه آرایشگر زنان چندان فعالیتی در این زمینه ندارد کمااینکه شهربانو عابدی، رئیس اتحادیه آرایشگران زنانه تهران در تماس خبرنگار«شهروند» با وی ابتدا درخواست کرد که سوالات خود را برای وی بفرستیم اما بعد از ارسال سوالات، که شامل سوالاتی در مورد شیوه برخورد با آرایشگاه های غیرمعتبر و آمار مرتبط در این زمینه بود، وی تنها اطلاعیه رسمی اتحادیه را برای ما ارسال کرد که در آن تاکید شده بود که انجام هر گونه فعالیت پزشکی توسط آرایشگران زنانه ممنوع و غیرقانونی است!

تاکید دستگاه قضا بر برخورد با آرایشگاه های غیرمجاز

همین مسایل باعث شده تا بارها مسئولین مربوطه و مدیران قضایی در مورد فعالیت اینگونه آرایشگاهها هشدار دهند. در همین راستا مدیرکل امور کمیسیون های سازمان پزشکی قانونی کشورچندی قبل گفت: آرایشگرها به هیچ وجه اجازه ارائه خدمات پزشکی در حوزه زیبایی را ندارند و چنانچه به فردی آسیبی وارد کنند علاوه بر لزوم جبران خسارت، مرتکب جرم نیز شده اند.

بابک سلحشور افزود: متاسفانه طی سال های اخیر شاهد افزایش ارائه خدمات پزشکی به ویژه در حوزه زیبایی توسط افراد غیر متخصص و فاقد صلاحیت هستیم که همین امر میزان آسیب و در پی آن شکایات مطرح شده در کمیسیون ها را افزایش داده است.وی گفت: گاهی آرایشگران در حیطه وظایف خود و هر آنچه مربوط به حرفه و حوزه کاری خودشان است، آسیبی را به فردی وارد می کنند که منجر به شکایت و ارجاع پرونده به واحد معاینات پزشکی قانونی می شود، اینگونه پرونده ها در همان واحد معاینات بررسی و دیه و ارش آن تعیین می شود و ارتباطی به موضوع قصور پزشکی ندارد.

سلحشور ادامه داد: اما گاهی شاهد آن هستیم که آرایشگران پا را فراتر گذاشته و به ارائه خدماتی روی می آورند که در حیطه وظایف خودشان نیست و اصطلاحا دخالت در امور پزشکی محسوب می شود. مانند تزریق ژل، بوتاکس، لیزر و ... که باید توسط پزشک ارائه شود و ارائه آن در آرایشگاه ها مجاز نیست.وی گفت: در صورتی که آرایشگر در حین ارائه خدمات پزشکی در حوزه زیبایی به فردی آسیب وارد کند مجرم محسوب می شود و جرم او «دخالت در امور پزشکی» است ضمن آنکه باید خسارت آسیب وارده را که شامل دیه و ارش می شود را نیز جبران کند.

مدیرکل امور کمیسیون های سازمان پزشکی قانونی کشور، با تأکید بر این‌که «در مواردی برخی خدمات تخصصی پزشکی و زیبایی توسط افراد غیر متخصص، پرستاران، تکنسین های فاقد صلاحیت و ... صورت می گیرد و منجر به خسارت و قصور می‌شود»، اظهار داشت: به عنوان مثال گاهی در برخی کلینیک های زیبایی لیزر پوست با طول موج های خاص به تکنسین ها سپرده می شود در حالی که استفاده از طول موج نامناسب در افراد ممکن است، ضایعات پوستی و سوختگی و تغییر رنگ مادام العمر ایجاد می کند.

وی با بیان این توضیحات خواستار تعیین حدود صلاحیت حرفه ای پزشکان از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی شد و افزود: در صورتی که وزارت بهداشت به صورت شفاف و دقیق صلاحیت حرفه ای پزشکان در رشته های مختلف به ویژه رشته هایی را که به نوعی خدمات موازی دارند را تعیین و اعلام کند ضمن آنکه میزان ارائه خدمات توسط افراد غیر متخصص کاهش می یابد، بررسی شکایت و قضاوت در این مورد نیز دقیق تر انجام می شود.